غارت و نحوه جلوگیری از آن :
وقتی مسئله مالکیت عسل در میان باشد کلنی زنبوران عسل کمتر به مالکیت آن احترام می گذارند.طبیعت به زنبور عسل آموخته است که در همه جا در جستجوی غذا باشد و وقتی غذا را پیدا کرد خود را مالک آن می داند . زنبور عسل در جستجوی غذا به هر ماده شیرین ، چون عسل ، شهد، آب شکر ، شیره میوه جات برخورد نماید آنها را جمع آوری می کند. در بعضی مواقع که در طبیعت شهد کم است زنبور عسل سعی می کند به کلنی های دیگر دستبرد بزند. اغلب کلنی های قوی کلنی های ضعیف را مورد حمله قرار می دهند . شربت دادن به کلنی ها در طول روز و بازدید های طولانی مدت از آنها در زمانی که شهد در طبیعت نیست باعث تحریک غارتگردی می شود. وقتی یک یاچند قاب استخراج شده از عسل را در اول فصل شهد به کندویی بدهیم غرت را تحریک می کند.
برای جلوگیری از این عمل باید سعی شود پس از استخراج عسل قابها خشک گردیده تا چنان حالتی را در کندو به وجود نیاورد . اگر چه زنبوران غارتگر در نهایت شفاف ، براق و نسبتا سیاه رنگ می شوند ولی در بعضی اوقات تشخیص رفتار ظاهری غارتگرها و سایرین مشکل می باشد . زنبوران غارتگر اغلب عصبی و معمولا نا آرام می باشند . آنها جلو سوراخ پرواز فرود نیامده و از برخورد با نگهبانان کندوها پرهیز می کنند . بعضی از زنبوران غارتگر اغلب مخفیانه ، بدون توجه به نگهبانان کندو و معمولا تک تک وارد شده و عسل را مرتبا خارج می کنند .
زنبوران غارتگر پس از پر کردن معده خود از عسل از کندو خارج شده و در موقع پرواز پاهای عقب خود را به طرف جلو خم می کنند در حالی که زنبورانی که معده انها خالی است و از کندو خارج می شوند پاههای عقب خود را به طرف عقب نگه می دارند.
وقتی عمل غارت محتمل است ، اعمال زیر را می توان انجام داد :
1- سوراخ پرواز را باید تنگ کرد.
2- کلیه شکافها و سوراخهایی که احتمال ورود زنبور غارتگر به کندو است بسته شود.
3- قرار دادن تخته ای پهن در جلو سوراخ پرواز تا از ورود مستقیم غارتگرها جلوگیری شود . در این حالت نگهبانان کندو بهتر می توانند از کندوی خود محافظت کنند.
4- در غارتهای شدید می توان روی تخته را از انبوهی از علفهای سبز پوشانید.
5- کندوها ضعیف را باید در جاههای دیگری نگهداری کرد و در صورت احتیاج به غذا ، غذا را باید صبح زود و یا غروب در کندو قرار داد . از قرار دادن غذا در خارج از کندو باید خودداری کرد.
6- وقتی فقط یک کلنی شدیدا مورد حمله قرار می گیرد ، کلنی را باید در جای دیگری مستقر کرد . سوراخ کندو را کاهش داد ، روی کندو را با علفهای سبز پوشانید و در محل سابق آن یک کندوی خالی فقط با یک قاب که مقدار خیلی کم عسل دارد قرار داد . پس از اتمام عسل معمولا غارت پایان می پذیرد .
7- ادغام کردن کلنی های ضعیف :
ادغام کردن کلنی های ضعیف از اوایل بهار تا اواسط پاییز ممکن می باشد . عمل ادغام کردن کلنی های ضعیف اساسا برای تقویت و جلوگیری از انهدام آنهاست . برای ادغام کردن دو یا چند کلنی ضعیف در یکدیگر باید به چند نکته مهم توجه داشت . اولا دقت شود که ملکه جوانتر و مناسبتر را نگه داری نموده و بقیه را از بین برد . ثانیا ادغام کردن به گونه ای انجام شود که زنبورهای کندو های مختلف فرصت آشنایی و هم بو شدن را پیدا کنند و کمتر با یکدیگر به ستیز بپردازند . ثالثا اقدامات ضروری جهت جلوگیری از غارتگری نیز انجام شود.
برای ادغام کردن کلنی های ضعیف روشهای مختلفی وجود دارد که مهمترین آنها به شرح ذیل می باشند :
الف ) برای ادغام دو کندوی ضعیف در یکدیگر در هنگام تابستان که شهد به اندازه کافی نیست و امکان غارتگری وجود دارد بدین ترتیب عمل می شود که ابتدا یک صفحه روزنامه روی سر قابهای کندوئی که قرار است باقی بماند قرار داده و چند سوراخ در آن ایجاد می گردد. سپس کندوی ضعیف دیگر را روی روزنامه قرار دهید و در پوش کندو را روی آن بگذارید . بعد از مدتی زنبوران کاغذ روزنامه را جویده و به تدریج با هم مخلوط می شوند . پس از آنکه سوراخهای روزنامه گشاد گردید می توان آنرا از بین دو کندو برداشت و بدنه کندوی فوقانی را نیز خارج نمود . در این روش لزومی ندارد که به جستجوی ملکه های کلنی ها پرداخته می شود زیرا معمولا ملکه قوی تر و بهتر باقی مانده و دیگری کشته خواهد شد .
ب ) یک روش سریع برای ادغام کردن دو کندوی ضعیف اینست که ملکه ضعیف را پیدا کرده و آن را از بین ببرید ، سپس بیشتر قابهای هر دو کندو که حاوی نوزادان ( تخم ، لارو و شفیره ) هستند همراه ملکه و مقداری از زنبوران بالغ را در یک کندو قرار دهید . بعدا بقیه زنبورهای هر دو کندو را روی زمین در جلو سوراخ پرواز کندو تکانیده و مقداری شربت روی آنها بپاشید و با دود دادن روی آنها زنبورها را بطرف داخل کندو هدایت نمائید . با این روش زنبورها یکدیگر را لیس زده و هم بو می گردند و کمتر موجب کشته شدن یکدیگر می شوند .
ج ) روش دیگر اینست که ملکه کلنی ضعیف تر را پیدا کرده و از بین ببرید . سپس یک شبکه ملکه را روی سطح فوقانی قابهای یکی از کندوها قرار داده و بدنه کندوی دیگر را روی شبکه ملکه مستقر نمائید . در این حالت زنبورهای دو کلنی به تدریج با یکدیگر هم بو شده و ادغام می گردند .
پس از ادغام کلنی ها معمولا مقداری از زنبوران مسن تر و چرا کننده به محل قبلی خود مراجعت خواهند کرد و چون کندوی خود را نمی یابند نا گزیر به داخل کندوهای اطراف وارد می گردند . بهر صورت داشتن یک کندوی قوی و بار آور بهتر است از دو کندوی ضعیف و فاقد عملکرد مناسب .
عمل غارت در یک یا چند زنبورستان ، علاوه بر این که سبب از بین رفتن بعضی از کندو ها می گردد ، باعث انتشار و اشائه بعضی از بیماری ها و آفات شده و خطرات جبران ناپذیری را بوجود می آورد که باید با تدبیر لازم از آن جلوگیری نمود.
[ شنبه 91/11/14 ] [ 9:43 صبح ] [ مجتبی نعمتی نیا ]
[ نظر ]
